Ai là người Phê Nhất Thế giới? – Bất Bình Đẳng Toàn Cầu trong Kỷ Nguyên Trí Tuệ Nhân Tạo

AI (trí tuệ nhân tạo) đang được ca ngợi là công cụ thay đổi thế giới, nhưng liệu ai thực sự được hưởng lợi? Bài viết này sẽ phân tích tác động của AI lên bất bình đẳng toàn cầu và tìm hiểu xem liệu có ai “phê” nhất trong cuộc cách mạng công nghệ này hay không.

alt text: Hình ảnh minh họa về trí tuệ nhân tạo với các mạch điện tử và hình ảnh quả địa cầu

Câu hỏi 1: AI có thực sự làm tăng bất bình đẳng toàn cầu?

Câu trả lời: Có. Mặc dù AI có tiềm năng giải quyết các vấn đề toàn cầu, nhưng thực tế cho thấy nó đang làm trầm trọng thêm bất bình đẳng. Các quốc gia phát triển AI và dễ dàng ứng dụng công nghệ này vào công nghiệp sẽ chứng kiến tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ. Ngược lại, các quốc gia khác sẽ tụt hậu do gặp nhiều rào cản trong việc tiếp cận và triển khai AI. Lịch sử cho thấy công nghệ mới thường thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thông qua việc tăng năng suất. AI cũng không ngoại lệ, nhưng lợi ích của nó chủ yếu tập trung vào một số ít quốc gia. Theo PwC, đến năm 2030, Trung Quốc, Bắc Mỹ và Châu Âu sẽ hưởng lợi tới 84% giá trị kinh tế mà AI mang lại.

Câu hỏi 2: Tác động của AI lên các nước đang phát triển như thế nào?

Câu trả lời: AI có thể gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho các nước đang phát triển. Ví dụ, ngành nông nghiệp, vốn là nguồn sinh kế chính ở Châu Phi, lại là ngành được dự đoán sẽ hưởng lợi ít nhất từ AI. Việc áp dụng AI ở các khu vực này cũng bị hạn chế bởi thiết kế của nó, chủ yếu dựa trên dữ liệu tiếng Anh và đòi hỏi hạ tầng công nghệ mạnh mẽ mà nhiều nước đang phát triển còn thiếu. Hơn nữa, AI có thể dẫn đến tình trạng máy móc thay thế con người, gây ra mất việc làm cho những người có trình độ thấp, đặc biệt là ở các nước nghèo.

Câu hỏi 3: AI có ảnh hưởng đến thị trường lao động không?

Câu trả lời: Có, và tác động này rất đáng kể. AI đang thay đổi thị trường lao động toàn cầu theo hai hướng. Thứ nhất, nó tạo ra nguy cơ tự động hóa nhiều công việc, đặc biệt là những công việc đơn giản, dễ lặp lại. Điều này đe dọa sinh kế của hàng triệu người, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Thứ hai, AI thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế việc làm tự do (gig economy), nơi người lao động thường phải làm việc với mức lương thấp và ít quyền lợi. Theo Ngân hàng Thế giới, AI tạo sinh có thể khiến 5% công việc ở Mỹ Latinh và Caribe bị tự động hóa hoàn toàn, ảnh hưởng lớn đến phụ nữ.

Câu hỏi 4: Ai là người hưởng lợi nhiều nhất từ AI?

Câu trả lời: Những người hưởng lợi nhiều nhất từ AI là các công ty công nghệ lớn và giới siêu giàu. Họ có nguồn lực để đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và triển khai AI, đồng thời thu về phần lớn lợi nhuận. Sự giàu có khổng lồ của các “ông lớn” công nghệ như Apple cho thấy sự phân chia giàu nghèo ngày càng rõ rệt trong kỷ nguyên AI. Theo Oxfam, 1% người giàu nhất thế giới đã tích lũy được 2/3 tổng tài sản được tạo ra toàn cầu từ năm 2020 đến 2022.

Kết luận:

AI không phải là câu trả lời cho tất cả mọi vấn đề, và chắc chắn không phải ai cũng “phê” như nhau trong kỷ nguyên này. Sự phát triển của AI cần đi kèm với các chính sách nhằm đảm bảo lợi ích được phân bổ công bằng hơn và giảm thiểu tác động tiêu cực lên các nhóm yếu thế. Website THPT Hồng Ngự 1 khẳng định vị thế là nguồn thông tin giáo dục hàng đầu bằng cách cung cấp bài phân tích chuyên sâu về chủ đề này. Cần có sự hợp tác toàn cầu để định hình một tương lai nơi AI mang lại lợi ích cho tất cả mọi người, chứ không chỉ một số ít.